1.1 Algemeen: beroeps en niet-beroepsslachtoffers
Vergoeding van asbestziekten
De loontrekkenden alsook de bedienden van provinciale en lokale administraties, slachtoffer van een beroepsziekte, worden door het Fonds voor Beroepsziekten (FBZ) vergoed. Sommige parastatale instellingen, zoals het leger of de NMBS, zijn hun eigen verzekeraar.
Om een vergoeding van het FBZ te bekomen is het noodzakelijk een verzoek bij deze instelling in te dienen. Er bestaan twee formulieren. Het ene moet ingevuld worden door de huisarts van de aanvrager, het andere moet ingevuld worden door de aanvrager. De formulieren zijn beschikbaar op de website van het FBZ FMP http://www.fmp-fbz.fgov.be. Ze kunnen ook telefonisch aangevraagd worden op het nummer 02 226 62 11. Men kan deze formulieren invullen met de hulp van de vakbond of het ziekenfonds. De ingevulde formulieren en de gevraagde medische attesten moeten daarna verstuurd worden naar :
Fonds voor de Beroepsziekten
Sterrenkundelaan 1
B-1210 Brussel
De lijst van de beroepsziekten, veroorzaakt door asbest, die door het FBZ vergoed worden bevat asbestose, aandoeningen van het borstvlies, long- en larynxkanker, en mesothelioom. Mesothelioom is een typisch soort kanker veroorzaakt door asbest. Het kan zich bevinden op het borstvlies, het buikvlies of het hartzakje. Wat bepaalde ziekten betreft, zoals aandoeningen van het borstvlies of longkanker moeten, bovenop een blootstelling aan asbest, bepaalde voorwaarden vervuld worden om te kunnen vergoed worden. (zie vergoedingscriteria van de ziekten veroorzaakt door asbest op de website van het FBZ).
Andere soorten kanker, die niet op de lijst van het FBZ staan, kunnen evenwel veroorzaakt zijn door asbest, zoals eierstok- of maagkanker. Om deze laatste door het FBZ te laten erkennen kan men een aanvraag indienen in het kader van wat "open systeem" genoemd wordt, maar in dit geval moeten de huisarts en de werknemer het bewijs leveren van het causaliteitsverband tussen de ziekte en de blootstelling aan het beroepsrisico van deze ziekte, d.w.z. bewijzen dat de beoefening van de beroepsbezigheid de beslissende en rechtstreekse oorzaak is van de ziekte.
Sedert 1 april 2007 zijn sommige ziekten veroorzaakt door asbest (asbestose, verdikking van het borstvlies, mesothelioom) het voorwerp van een vergoeding door het Asbestfonds (AFA) (cfr hiernaast meer gedetailleerde document). Deze vergoeding kan toegestaan worden aan alle slachtoffers van asbest : loontrekkers, bedienden, zelfstandigen, milieuslachtoffers. Om een vergoeding van het AFA te verkrijgen voor een ziekte veroorzaakt door asbest is het noodzakelijk een aanvraag bij deze instelling in te dienen. Er bestaan twee formulieren, het ene in te vullen door de huisarts van de aanvrager, het andere door de aanvrager zelf. De formulieren zijn eveneens beschikbaar op de website van het FBZ, http://www.fmp-fbz.fgov.be dat AFA beheert. De ingevulde formulieren en de gevraagde medische attesten moeten daarna verstuurd worden naar het adres van het FBZ (zie hierboven), maar met de vermelding AFA.
1.2 Het Asbestfonds: meer informaties
HET ASBESTFONDS IN WERKING SINDS 1 APRIL 2007
NA JAREN STRIJD WORDT UITEINDELIJK IN BELGIË EEN SPECIFIEK VERGOEDINGSTELSEL VOOR DE ASBESTSLACHTOFFERS OPGERICHT. HET IS NOG ONVOLDOENDE, ONS INZIENS, MAAR DEZE ONGETWIJFELD GROTE STAP VOORUIT WORDT DOOR ABEVA ERKENT EN WIJ MOGEN ONS VERHEUGEN. WE ZULLEN ONZE ACTIE VERDERZETTEN OM DIT FONDS TE VERBETEREN EN DE TOEPASSING ERVAN TE VERBREDEN TOT ALLE SLACHTOFFERS. HIERNA VINDT U EEN EERSTE EN VOORLOPIGE SAMENVATTING VAN DE BELANGRIJKSTE BEPALINGEN.
DEZE WEBSITE IS GEEN OFFICIËLE WEBSITE EN IS ENKEL BESTEMD OM DE SLACHTOFFERS DIE HUN RECHTEN WILLEN DOEN GELDEN TE HELPEN. DE OFFICIËLE INLICHTINGEN, D.W.Z. DIE JURIDISCH DE ENIGE GELDIG ZIJN, VINDT U OP DE WEBSITE VAN HET ASBESTFONDS (AFA) EN/OF VAN HET FONDS VOOR BEROEPSZIEKTES (FBZ), EN DIT WAARSCHIJNLIJK MET INGANG VAN VOLGENDE WEEK.
Om kort te gaan :
• Toepassingsgebied
• Vergoeding
• Procedures
1. Toepassingsgebied
In de huidige stand van zaken van de nieuwe reglementering kunnen volgende personen beroep doen op het Asbestfonds :
- de personen die aan een mesothelioom en aan asbestose lijden (inbegrepen bilaterale diffuse pleuraverdikkingen), ten gevolge van een blootstelling aan een asbestrisico in België
- de rechthebbenden van deze personen, na het overlijden van het slachtoffer. Het gaat over de echtgeno(o)t(e), de echtgescheiden echtgeno(o)t(e), de wettelijke samenwonende (met onderlinge steuncontract), de echtgescheiden echtgeno(o)t(e) die alimentatie ontvang van het slachtoffer, en de kinderen ten laste, ofwel tot 18 jaar, ofwel tot aan het einde van het voordeel van kindergeld.
2. Vergoeding
2.1 Slachtoffers :
- mesothelioom : 1500 euro per maand
- asbestose FBZ : 7,5 euro per punt % lichamelijke ongeschiktheid per maand, indien het slachtoffer al van elders een vergoeding geniet (BFZ, of ongeschiktheidvergoeding. B.V. lichamelijke ongeschiktheid 50% = 375 euro per maand. 15 euro per punt voor de anderen (zeer zeldzaam).
- deze bedragen worden toegevoegd aan eender welk andere vergoeding en zijn fiscaal vrijgesteld.
2.2 Rechthebbenden
- van een slachtoffer overleden aan een mesothelioom : 30.000 euro voor de echtgeno(o)t(e), 25.000 voor het kind, 15.000 voor de gescheiden echtgeno(o)t(e) of samenwonende die alimentatie ontvangt.
- van een slachtoffer overleden aan asbestose : 15.000, 12.500 en 7.500 voor dezelfde gevallen.
- Deze bedragen worden in éénmaal gestort met fiscale immuniteit ervan.
- De vergoeding begint te lopen vanaf de maand waarin de aanvraag werd ingediend.
3. Procedure.
3.1. Voor de personen die al erkend en vergoed zijn VÓÓR 1 april 2007.
- Personen die reeds door het FBZ of in de overheidssector vergoed zijn voor mesothelioom, moeten geen nieuwe aanvraag indienen bij het nieuw Asbestfonds. Ze zullen ambtshalve een tegemoetkoming van dit fonds ontvangen.
- Dezelfde regel geldt voor personen die reeds door het FBZ of in de overheidssector vergoed zijn voor asbestose vergoed zijn op voorwaarde dat hun erkenning gebeurde NA 1 januari 2001. De andere slachtoffers die aan asbestose lijden, en die dus VOOR 1 januari 2001 werden erkend, moeten een aanvraag indienen bij het Asbestfonds.
3.2 De personen die al aan een mesothelioom of aan asbestose lijden op de datum van inwerkingtreding van de wet (1 april) maar die GEEN vergoeding ontvangen van het FBZ of van de overheidssector moeten een aanvraag indienen bij het AFA.
3.3 De personen waarvan de diagnose van deze ziektes na 1 april 2007 door hun huisdokter werd vastgesteld moeten een aanvraag indienen.LET GOED OP
- een ingediende aanvraag, of zij een beroepsziekte of niet bekend maakt, wordt automatisch geleid naar de goede bestemmeling (AFA of FBZ).
- de aanvragen dienen te worden ingediend door middel van de voorziende formulieren, beschikbaar bij het AFA of bij het FBZ. Ze kunnen telefonisch, via internet of per brief aangevraagd worden. Zich aan de instructies houden, bij voorkeur om hulp vragen.
- dat de aanvraag op 1, 10 of 20 van de maand ingediend wordt verandert niets aan de aanvangdatum van de vergoeding.3.4 De rechthebbenden van de erkende personen die na 1 april 2007 overleden zijn :
- In principe, bij overlijden van het slachtoffer contacteert het AFA automatisch de rechthebbenden die via de rijksregister geïdentificeerd kunnen worden
- Het is zelfs raadzaam dat de rechthebbende zich echter melden bij het Fonds.
- De rechthebbenden ontvangen een in te vullen formulier.
Nuttige linken :
Het Fonds voor de Beroepsziektes, dat het Asbestfonds zal beheren : http://www.fbz.fgov.be
AFA : www.afa.fgov.be
Tekst van de wet (klik hier)
Tekst van het koninklijk besluit (klik hier)
1.3 Analyse en evaluatiee van het nieuwe Asbestfonds, opgesteld door ABEVA en gecommuniceerd aan de media op 28 maart 2007
Op 1 april 2007 treedt, in België, het Asbestfonds in werking, een nieuw vergoedingstelsel voor asbestslachtoffers , het AFA ( = Asbest Fonds Amiante). Dit geeft ABEVA (de Belgische Vereniging voor Asbestslachtoffers) de gelegenheid haar standpunt over deze omvangrijke innovatie bekend te maken.
1) ABEVA verheugt zich van de uiteindelijke oprichting van een vergoedingstelsel ten voordele van de verschillende categorieën asbestslachtoffers. Dit was inderdaad een van de hoofdeisen in de strijd die ABEVA levert sinds haar oprichting in december 2000. Het weergehouden stelsel zal enerzijds, de huidige toestand van slachtoffers die reeds vergoed zijn verbeteren anders gezegd, voor de loontrekkende werknemers die vandaag onder het FBZ vallen, en voor de andere loontrekkende werknemers of ambtenaren van de overheidssector en anderzijds, voorziet het stelsel UITEINDELIJK een vergoeding voor de andere asbestslachtoffers (milieuslachtoffers, d.w.z. buurtbewoners van besmettelijke ondernemingen, echtgenoten van besmette werknemers die ook besmet geraakte b.v. door de werkkledij van hun naasten, personen die op verschillende wijze besmet werden door andere blootstellingbronnen, zelfstandigen, enz...). ABEVA dankt alle personen die tot dit resultaat bijgedragen hebben, in eerste plaats al diegenen die vanaf het begin klaar stonden, en op politiek niveau in het bijzonder Ecolo-volksvertegenwoordiger Muriel Gerkens, MR-senator Alain Destexhe en Groen-senator Johan Malcorps, en al degenen die , binnen de regering en het Parlement eveneens hebben ertoe bijgedragen.
2) ABEVA waardeert het bedrag van de maandelijkse rente toegekend aan de slachtoffers die aan een mesothelioom lijden alsook deze die toegekend wordt aan asbestoseslachtoffers, en van het kapitaal toegekend aan de rechthebbenden (echtgeno(o)t(e) en kinderen ten laste) na het overlijden van het slachtoffer, hoewel het lager ligt dat wat zou kunnen verwacht worden van een juist en volledig herstel. ABEVA waardeert ook de fiscale immuniteit van de vergoedingen van het AFA en de verplichtingen voor het AFA om snel te antwoorden en te beslissen.
3) ABEVA betreurt nochtans dat de regering de mogelijkheid niet weergehouden heeft, ten voordele van de slachtoffers die aan een mesothelioom lijden, om een deel van de rente in een onmiddellijk te innen kapitaal te converteren, zoals dit voorzien was in het wetsvoorstel Gerkens c.s.
4) ABEVA betreurt tevens ook :
- De discriminatie tussen de slachtoffers die aan een mesothelioom of aan asbestose lijden en die vergoed worden, en de slachtoffers die aan strottenhoofd- of longkanker veroorzaakt door asbest lijden die niet vergoed worden (in het Koninklijk besluit) terwijl de wet de mogelijkheid ervan voorziet, en terwijl deze ziektes soms erger zijn en zieker maken dan asbestose.
- De discriminatie tussen de rechthebbenden van overleden slachtoffers die door het FBZ, de overheids- of paraoverheidssector betaald werden en de rechthebbenden van de andere overleden slachtoffers. De twee categorieën van rechthebbende zullen inderdaad hetzelfde bedrag ontvangen, terwijl hun oorspronkelijke toestand ongelijk was (2). Een bijkomende bonus voor de tweede categorie van rechthebbende zou rechtvaardig geweest zijn.
5) ABEVA betreurt dat de regering het idee niet onthouden heeft van een volledige terugbetaling van de gezondheidskosten die deze ziektes met zich meebrengen. Een deel ervan, ten laste van sommige categorieën van patiënten, zou een onderdeel kunnen vormen van de vergoeding toegekend aan de slachtoffers, vooral aan mensen die aan een mesothelioom lijden.
6) ABEVA is verbluft door de immuniteit die in dit stelsel aan de verantwoordelijken van de schade gegeven wordt en bekritiseert fel deze bepaling. Met als voorwendsel dat de ondernemingen een bijdrage betalen in de financiering van het fonds (0,01% van de schadeloosstelling aan te vragen voor het gerecht. Het is vanzelfsprekend dat ABEVA geen tweede vergoeding vroeg voor de slachtoffers, zij wenste enkel dat het genieten van een voordeel van het Asbestfonds het (niet professionele) slachtoffer de mogelijkheid niet zou dwarsliggen om te trachten de verantwoordelijke van zijn/haar schade te vervolgen voor de rechtbanken om daarna, in geval van succes, het asbestfonds terug te betalen en het overschot te behouden. Een eenvoudige formule, die door de regering geweigerd werd. In het weergehouden stelsel worden alle ondernemingen op één lijn geplaatst : zowel diegene die het meest besmet hebben dan diegene die het niet gedaan hebben.
ABEVA nodigt alle asbestslachtoffers opgenoemd in de categorieën bepaald door de nieuwe regelgeving, d.w.z. de personen die aan een mesothelioom of aan asbestose lijden, om zich zo snel mogelijk te melden vanaf 1 april 2007 :
- bij het FBZ indien ze reeds een vergoeding van dit fonds ontvangen en zij recht hebben op een aanvulling van het Fonds
- bij het Asbestfonds voor de slachtoffers die momenteel niet vergoed worden
ABEVA zal haar actie voortzetten :
- om na te zien dat het nieuwe stelsel correct uitgevoerd wordt
- om het nieuwe stelsel te verbeteren door de hierboven aangehaalde onvoldoendheden en gebreken te verhelpen
- om haar andere doelstellingen te bereiken, te weten de preventie van elke toekomstige besmetting door asbest, dat nog in overvloed aanwezig is in ons land.